เริ่มต้นทำความรู้จักกับ permalink กันก่อนดีกว่า ว่ามันคืออะไร อย่างไรนะ , เจ้า permalink มันก็คือการปรับแต่ง URL ของ WordPress ให้เป็นไปในแนวทางที่เราต้องการ ซึ่งความต้องการของเราโดยทั่วไป ก็ต้องการให้ URL เหล่านั้น ถูกอกถูกใจ Search Engine แน่นอน URL จะสวยหรือไม่สวย เราไม่ค่อยเข้าใจกันหรอก แต่ถ้า Search Engine เข้าใจ ชอบใจ คนทำเว็บก็พร้อมจะตอบสนองไปในแนวทางการทำ SEO (search engine optimization) ใช่ไหมครับ?
มาดูผลจากการติดตั้ง WordPress แบบเพียวๆ ยังไม่ได้ปรับแก้ Permalink อะไรเลย ว่าจะมีหน้าตาเป็นอย่างไรกันก่อน แล้วค่อยไปหาทางแก้ไข URL ให้ตรงกับความต้องการของเราอีกทีนึง
หน้าตาของเว็บไซต์ WordPress 5.0.2 จะมาพร้อมกับ Theme ทีชื่อว่า Twenty Nineteen ซึ่งมีหน้าตาเรียบๆ ง่ายๆ ให้เรามาปรับแต่งเอาเองแบบที่เห็น ใครไม่คุ้นเคยกับ WordPress มาก่อน ขอแนะนำให้ไปหา theme อื่นๆ มาใช้งานแทน แล้วค่อยๆ เรียนรู้ จะง่ายกว่ามาก ทีนี้ มาสังเกตดูที่ URL ของ Post แรกที่ WordPress ใส่มาให้เป็นตัวอย่าง นั่นก็คือ Post ที่ชื่อ Hello World เนื้อหามีสั้นๆ แค่ Hello WordPress! เท่านั้นเอง
แต่ดู URL ของหน้านี้สิ เริ่มต้นก็พอจะเข้าใจได้อยู่ว่ามันคือชื่อเว็บไซต์ 9wit.com แต่ถัดมา ถ้าใครไม่รู้เรื่อง Programming อะไรเลย ก็จะยิ่งงงว่า เจ้า index.php มันคืออะไร ต่อมา คือปี ค.ศ. ต่อมาคือ เดือน และถัดไปคือ วัน และสุดท้าย จบ URL ยาวๆ ที่ คำว่า hello-world ซึ่งดูเหมือนว่า เราอ่านเข้าใจ และต้องการรู้เนื้อหาของส่วนสุดท้ายมากที่สุดแล้ว ว่ามันเป็นเรื่องเกี่ยวกับอะไร ซึ่งเจ้า Search Engine ทั้งหลายแหล่ ก็ต้องการส่วนนี้ไม่ต่างจากเรา เพราะ Search Engine ต้องการทำตัวเลียนแบบมนุษย์ เรียนรู้แบบมนุษย์ เพื่อเลือกเอาข้อมูล ที่ตรงกับความต้องการของเรามากที่สุด มานำเสนอในอันดับแรกๆ นั่นเอง
ดังนั้น สิ่งที่เราไม่ต้องการรู้ ควรจะตัดออกไป เราไม่ต้องการ index.php เราไม่ต้องการปี ค.ศ. ไม่ต้องการเดือน ไม่ต้องการวัน แต่ต้องการส่วนสุดท้าย คือชื่อ Post name เก็บเอาความต้องการไว้ก่อน เดี๋ยวเราไปแก้ไขกัน
ให้เราเข้าไปที่ระบบหลังบ้านของ WordPress หรือที่เรียกกันว่า Back end สำหรับผู้ดูแลระบบ หรือ Admin ก่อน หวังว่าจะจำ login และ pwd กันได้นะ จากนั้นเลื่อนเมนูด้านซ้ายมือ ลงไปที่ Settings แล้วเลือก Permalinks ได้เลย
หน้าตาของส่วนที่ใช้จัดการกับ URL ให้สวยอย่างที่เราต้องการ ให้ถูกหลักการทำ SEO (search engine optimization) ก็เป็นแบบนี้ มีตัวเลือกมากมาย ใครชอบแบบไหนก็เลือกได้เลย แต่ในภาพผมเลือกไว้แล้ว
เมื่อเราติดตั้ง WordPress เสร็จใหม่ๆ ตัวเลือกที่ถูกตั้งเอาไว้ จะเป็นดังในภาพ นั่นก็คือที่ได้อธิบายไปแล้วในเบื้องต้น
ตัวเลือกอื่นๆ มีตั้งมากมาย แต่ไม่เลือก ขอเลือก Post name เลยแล้วกัน แต่ทำไมล่ะ permalink อื่นๆ ไม่น่าสนใจหรือ คำตอบคือ แล้วแต่ความต้องการครับ ยกตัวอย่างเช่น
อันแรก Plain จะเป็น URL ที่สั้นที่สุด แต่ไม่เข้าใจอะไรเลย ว่ามันคือเรื่องอะไร ข้อดีคือสั้น การ copy ไปวางไว้ตามที่ต่างๆ ได้ง่าย เขียนซ้ำง่าย ใช้หมายเลข Post เป็นตัวเรียกเนื้อหาที่เราต้องการ
ถัดมา Day and name บทความของเราอาจจะ มีความสำคัญอยู่ที่ วันและเวลาด้วย เช่น บทความ ที่เกี่ยวข้อกับเทคโนโลยี หรือข่าวประจำวัน จะเกี่ยวข้องเต็มๆ อยู่แล้ว ถ้ามีระบุไว้ใน URL อาจจะดีก็ได้ ถ้าเราชอบก็เลือกตัวเลือกนี้
ตัวเลือกอื่นๆ ก็พิจารณากันดูแล้วกันนะครับ แต่สำหรับผม ชอบอ่านง่ายๆ แบบ Post name ที่สุดแล้ว เลือกตัวนี้ครับ
ถัดมาด้านล่าง เป็น Category base กับ Tag base ตรงนี้เราอาจจะมองข้ามไปได้ แต่ใครอยากใช้ก็ได้ มันเหมือนกับเป็นตัวขั้น ชื่อ Category อีกทีนึง เพื่อบ่งบอกว่า เรากำลังดูบทความอยู่ใน category ไหน แต่ถ้าเราอาจจะไม่ชอบ อยากจะใช้คำว่า topics อย่างในตัวอย่างแทนก็ได้ หรือจะใช้คำไทยๆ ว่า ประเภท แทนก็ได้เช่นกัน ถ้าไม่แก้ไขใดๆ ขอยกตัวอย่างการแสดงผล Category ที่ชื่อ สอน WordPress ของผม จะมี URL ว่า https://9wit.com/category/สอน-wordpress/ เป็นต้น ส่วน Tag base ก็จะเป็นไปในทำนองเดียวกัน
หากถามว่า Category base กับ Tag base นี้จำเป็นไหม ต้องแก้ไหม ใช้คำว่าอะไรดี ก็ต้องตอบว่า แล้วแต่ความชอบเลยครับ ไม่มีกฏ หรือคำแนะนำอะไร เพราะ SEO plugin ของ WordPress หลายๆ ตัว ก็มีตัวเลือก ให้เราเลือกที่จะเก็บเอาไว้ หรือโยนทิ้งได้ ด้วย ยกตัวอย่าง URL เมื่อสักครู่ หากตัด Category ทิ้ง ก็จะเหลือแค่ https://9wit.com/สอน-wordpress/ เท่านั้น ซึ่งอ่านแล้วเข้าใจได้มากกว่าเดิม แต่เราจะเข้าใจไหมว่า มันคือชื่อบทความ หรือชื่อของ Category กันแน่ ชอบแบบไหน เลือกเลยครับ ก่อนจะคลิก Save Changes
เมื่อเราแก้ไข Permalink เรียบร้อยแล้ว กลับมาดูด้านหน้าเว็บไซต์ที่ Front end อีกครั้ง กับ Post hello-world เมื่อสักครู่ ก็จะพบว่า หน้านั้นไม่มีตัวตนแล้ว URL ที่พิมพ์ค้างไว้ที่ Browser ใช้ไม่ได้แล้ว
เมื่อเราแก้ไขเป็น URL ใหม่ ที่เราเพิ่งจะแก้ไข permalink ไป ก็จะเห็นหน้าตาของ Post ที่ชื่อ Hello world กลับมาแล้ว เพียงเท่านี้ เราก็ได้ URL สวยๆ ถูกใจ SEO (search engine optimization) และถูกใจเราด้วย